ข่าวอุบัติเหตุเศร้าเมื่อไม่นานมานี้ กรณีรถสปอร์ต BMW Z4 ชนกับรถเก๋งเล็ก Suzuki Swift จนทำให้มีผู้เสียชีวิต 3 คน ทำให้เกิดการสืบสวนสาเหตุแน่ชัด ทั้งจากพยานและหลักฐานวัตถุ เช่น รอยเบรค ภาพกล้องวงจรปิด ฯลฯ ซึ่งล่าสุดนี้มีการเตรียมกู้กล่องดำ EDR ขึ้นมาไขเหตุการณ์ด้วย แล้วเจ้ากล่องนี้มันคืออะไร ทำงานอย่างไร เรามารู้จักไปพร้อมกัน

กล่อง EDR คืออะไร?

EDR ย่อมาจาก Event Data Record หมายถึงอุปกรณ์ที่บันทึกค่าผิดปกติร้ายแรง ในช่วงเวลาก่อนการชน ขณะชน และหลังการชนทันที คล้ายกับกล่องดำบนเครื่องบิน โดยทั่วไปแล้วจะบันทึกค่าก่อนการชนย้อนหลังไปแค่ 30 วินาที กับบันทึกเหตุการณ์ขณะชนด้วย

กล่องบันทึกค่าอะไรไว้บ้าง

EDR นี้จะบันทึกการเหยียบแป้นเบรคและคันเร่งที่ผิดปกติ เช่น เหยียบคันเร่งและเบรคพร้อมกัน หรือเหยียบเบรคอย่างรุนแรง มีการบันทึกความเร็วรถก่อนชน เทียบกับความเร็วขณะชน บันทึกการทำงานของระบบความปลอดภัยต่าง ๆ เช่น ถุงลมนิรภัย ระบบช่วยทรงตัว มีการบันทึกองศาพวงมาลัย รอบเครื่องยนต์ แรงหนีศูนย์กลาง (การเลี้ยว การหมุน การพลิก) รวมถึงตรวจสอบเข็มขัดนิรภัยว่าถูกคาดหรือไม่

ข้อมูลอะไรที่ไม่ถูกบันทึก

EDR จะไม่บันทึกข้อมูลส่วนตัวของคนในรถ เช่น ชื่อ อายุ น้ำหนัก ไม่บันทึกตำแหน่งสถานที่เกิดอุบัติเหตุ รวมถึงไม่บันทึกลักษณะรถในสภาพการขับปกติ หมายความว่า ถ้าเราขับรถตามปกติ ระบบจะไม่บันทึก แต่ถ้าวินาทีต่อมามีอะไรพุ่งชน ระบบจะเริ่มบันทึกค่าระบบความปลอดภัยต่าง ๆ เก็บไว้ในวินาทีนั้นทันที

ตำรวจสามารถเข้าถึงข้อมูลได้

การอ่านค่าจากกล่อง EDR นี้ต้องใช้เครื่องมือและโปรแกรมเฉพาะทาง ไม่สามารถถอดเมมโมรีการ์ดออกมาดูง่าย ๆ เหมือนดึงภาพจากกล้องหน้ารถ แน่นอนว่าศูนย์บริการค่ายรถหรู จะมีเครื่องมืออ่านค่านี้อยู่แล้ว แต่นอกจากเหนือจากศูนย์บริการ ก็ยังมีฝ่ายตำรวจสืบสวน หรืออู่ซ่อมรถที่มีเครื่องมืออ่านค่านี้ ก็ทำได้เช่นกัน

มีแล้วในรถหลายรุ่น

กล่อง EDR มีมานานแล้วตั้งแต่ปี 2000 ถูกใส่ลงในรถหรูและรถสปอร์ตราคาแพงหลายรุ่น เช่น Mercedes Benz C-class, Audi Q3, BMW Z4, Volvo XC90, Lexus CT ฯลฯ และล่าสุดในปัจจุบันนี้ มีการกำหนดให้เป็นมาตรฐานใหม่ของรถยุโรป จะต้องติดตั้งทุกรุ่นที่จะขายในปี 2022 ส่วนรถรุ่นใดที่ยังไม่มีกล่องดำนี้ในปัจจุบัน หากต้องการขายต่อไปถึงปีหน้า ก็ต้องใส่กล่อง EDR นี้ด้วย

ในปัจจุบันไม่เพียงรถหรูเท่านั้น ยังมีรถบ้านทั่วไปหลายรุ่นก็ใส่มาให้แล้ว เช่น Chevrolet Captiva, Honda Civic, Toyota Corolla, Mazda CX-3, Mitsubishi Outlander, Subaru Forester ฯลฯ

ข้อมูลที่ได้จากกล่อง EDR นี้มีความน่าเชื่อถือสูง เพราะเป็นข้อมูลดิบที่ได้จากการบันทึกด้วยระบบรถยนต์ ไม่มีอารมณ์ หรือความคิดเห็นใด ๆ อีกทั้งเจ้าของรถก็ไม่สามารถยกเลิกหรือแก้ไขข้อมูลนี้ได้ ดังนั้น ไม่ว่าจะมีอุบัติเหตุใดในอนาคต ความจริงของพฤติกรรมการขับรถใน 30 วินาทีสุดท้าย ก็จะถูกเปิดเผยด้วยกล่อง EDR ในที่สุด