การเปิดตัว Lexus RZ 450e (เล็กซัส อาร์แซด 450e) รถยนต์ไฟฟ้าคันแรกจากค่ายหรูของโตโยต้า เมื่อไม่นานมานี้ แม้จะมีพวงมาลัยแบบวงกลมตามธรรมเนียมแล้ว ยังมีพวงมาลัยแบบแอก หรือ Yoke steering wheel มาให้ ซึ่งเหมือนกับที่ Tesla เคยมีมาก่อน แต่พวงมาลัยของ RZ จะต่างจากของเทสล่าอยู่พอสมควร

Lexus (เล็กซัส) มีแผนที่จะเปิดตัวรถยนต์ไฟฟ้าในครบทั้งไลน์อัพภายในปี 2030 และจะจำหน่ายรถยนต์ไฟฟ้าใหม่ 100% ทั่วโลกภายใน 2035 โดย RZ ถือเป็นจุดเริ่มต้นของไลน์อัพรถยนต์ไฟฟ้าของเล็กซัส

RZ ตั้งอยู่บนแพลทฟอร์ม e-TNGA ที่ใช้ร่วมกันกับ bZ4X และ Solterra ที่สร้างมาเพื่อรถยนต์ไฟฟ้าโดยเฉพาะทำให้ตัวรถที่มีน้ำหนักเบาและมีความแข็งแกร่งสูง และยังมาพร้อมระบบขับเคลื่อนสี่ล้อ DIRECT4 

ระบบบังคับเลี้ยวของ RZ เป็นแบบเดียวกับพี่น้องของมันอย่าง bZ4X ที่ใช้เทคโนโลยี steer-by-wire ที่ทำให้การควบคุมรถทำได้ดีขึ้นตามความต้องการของผู้ขับขี่มากกว่าเดิม

จึงเป็นที่สงสัยกันว่า ระบบบังคับเลี้ยวของ RZ จะเป็นอย่างไร แตกต่างจาก Tesla ที่ใช้พวงมาลัยทรงเดียวกันไหม 

พวงมาลัยแบบแอกและระบบเลี้ยว steer-by-wire ทำงานต่างจาก Tesla อย่างไร 

พวงมาลัยใหม่แบบแอกของเล็กซัสจะไม่ได้มีชื่อนี้ แต่พวงมาลัยที่ไม่มีส่วนบนและล่างนี้จะชื่อว่า “One Motion Grip” หรือ OMG ในยุโรป แต่ตัวแทนของ Lexus ยืนยันว่าจะเรียกชื่อพวงมาลัยแบบนี้ว่า “แอก” หรือ “yoke” ในอเมริกา

ดูเหมือนใครหลายคนคิดว่าพวงมาลัยแบบแอกของ Tesla นั้นใช้งานยาก เนื่องด้วยพวงมาลัยไฟฟ้า(ซึ่งรวมถึงของเทสล่าทุกรูปแบบ) จะไม่มีอัตราทดแบบแปรผัน ผู้ขับขี่จึงต้องสาวพวงมาลัยแต่พวงมาลัยแบบแอกจะทำให้เราทำแบบนั้นได้ยากกว่าพวงมาลัยแบบทั่วไป 

อ่านเพิ่มเติม : ฟังความเห็นผู้ใช้พวงมาลัย yoke ทรงเหลี่ยมของ Tesla

ระบบบังคับเลี้ยว steer-by-wire จะเปลี่ยนตามลักษณะการขับขี่

แต่ระบบบังคับเลี้ยว steer-by-wire ของเล็กซัสจะต่างออกไปเพราะไม่มีการเชื่อมต่อทางกลไกระหว่างพวงมาลัยกับล้อ ทำให้อัตราส่วนการแปรผันนั้นทำได้อย่างเต็มที่ เพราะพวงมาลัยแอกของเล็กซัสใช้การหมุนพวงมาลัยซ้ายไปขวา (Turn-to-lock) เพียง 150 องศาเท่านั้น ทำให้ที่ความเร็วสูงอัตราทดก็จะต่ำลงเพื่อเพิ่มความมั่นใจในความเร็วสูง ขณะเดียวกันหากอยู่ในที่จอดรถหรือความเร็วต่ำ อัตราทดพวงมาลัยก็จะสูงขึ้น 

โดยหลักการแล้ว พวงมาลัยแบบแอกถูกออกแบบมาเพื่อให้ผู้ขับขี่ใช้ทั้งสองมือบนพวงมาลัย ในตำแหน่ง 9 และ 3 นาฬิกา ซึ่งเป็นวิธีที่ถูกต้องในการขับขี่รถยนต์ให้ปลอดภัย

ถึงแม้ระบบนี้ทำให้ผู้ขับขี่รับรู้ถึงสิ่งที่ส่งมาจากพื้นถนนน้อยลง แต่ระบบก็ยังถูกดีไซน์มาให้ผู้ขับขี่รับรู้ในส่วนที่ควรรู้หากน้ำหนักของล้อนั้นลดลงหรือล้อทั้งสี่นั้นไม่สมดุล

Takashi Wantanabe หัวหน้าวิศวกรของ Lexus กล่าวว่าระบบจะคอยตรวจจับแรงที่มาจากแร็คพวงมาลัยที่มีพื้นฐานมาจากยางอีกที ด้วยการวัดองศาของการเลี้ยว จากนั้นจะกำหนดปริมาณแรงที่จะส่งกลับไปให้ผู้ขับขี่ผ่านมอเตอร์แรงบิด (torque motor)

ตัวระบบจะมีความซับซ้อน ซึ่งอาจจะมีปัญหาในภายหลัง จึงมีการแบ็คอัพเผื่อมีความล้มเหลวของระบบขึ้น โดยระบบแบ็คอัพจะใช้พลังงานจากแบตเตอรี่ขนาด 12V ที่แยกจากแบตเตอรี่หลัก ทำให้หากแบตเตอรี่หลักหมด ระบบจะไม่สูญเสียความสามารถในการบังคับเลี้ยว

ระบบ steer-by-wire ใช้ได้กับพวงมาลัยทุกรูปแบบ

Wantanabe กล่าวว่าพวงมาลัยทรงกลมแบบทั่วไปก็สามารถใช้กับระบบ steer-by-wire ได้อย่างง่ายดาย พวงมาลัยรูปแอกเป็นเพียงการแสดงถึงลักษณะของรถที่จะเป็นไปในอนาคต แต่ไม่ได้เกี่ยวข้องกับรถไร้คนขับ แต่เกี่ยวกับการนำระบบบังคับเลี้ยวแบบใหม่เข้ามาเพื่อเพิ่มพื้นที่ให้กับรถ

เขายังกล่าวว่า ระบบ steer-by-wire ทำให้ระบบบังคับเลี้ยวตัดขาดจากสิ่งที่จะเกิดขึ้นที่ล้อโดยสิ้นเชิง ในอนาคตหากรถสามารถขับเคลื่อนด้วยตนเองได้ ระบบนี้อาจทำให้พวงมาลัยนิ่งในขณะที่รถกำลังขับเคลื่อนด้วยตนเอง โดยที่เราอาจจะไม่เห็นว่าพวงมาลัยกำลังหมุนอยู่ ซึ่งเป็นสิ่งที่เขาคิดว่ามันแปลก

อ่านเพิ่มเติม : BMW จดสิทธิบัตรพวงมาลัยสุดแปลก จนพวงมาลัย yoke ของ Tesla ชิดซ้าย

ความปลอดภัยที่มากขึ้นจากระบบ steer-by-wire

จากการทดสอบคร่าว ๆ โดย motorauthority พบว่าเมื่อเราออกตัวแบบกระทันหัน แรงบิดอันมหาศาลของรถยนต์ไฟฟ้าจะทำให้รถไปด้านข้างได้ง่าย แต่เมื่อเป็น RZ ที่ใช้พวงมาลัยแบบแอกพร้อมระบบ steer-by-wire พบว่ารถจะไถลไปด้านข้างได้น้อยมาก 

ที่เป็นอย่างนี้เพราะบริเวณแร็คพวงมาลัยมีเซนเซอร์ที่ตรวจจับแรงบิดของล้อ การหมุนของล้อ และการเคลื่อนไหวของช่วงล่าง ทำให้รู้ว่ากำลังจะมีอะไรเกิดขึ้น และระบบก็ทำงานเพื่อป้องกันการไถลก่อน ทำให้ RZ ไถลไปด้านข้างให้น้อยที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้

พวงมาลัยที่ทำได้ทุกอย่างตามที่ผู้ขับขี่ต้องการ

Bart Eelen หัวหน้าฝ่ายวางแผนผลิตภัณฑ์และการตลาดของ Lexus Europe กล่าวว่าระบบสามารถทำงานในบริเวณที่ลมแรงได้อีกด้วย บนถนนที่เป็นหลุมเป็นบ่อ ตัวระบบสามารถนำความสะเทือนบางอย่างออกไปไม่ให้ถึงพวงมาลัยได้ โดยสามารถทำได้ทุกอย่างตามที่ผู้ขับขี่ต้องการสัมผัส

ระบบ Steer-By-Wire ของ Lexus คาดว่าจะเป็นสิ่งที่ผู้ขับขี่จะสามารถปรับตัวได้ภายในเวลาไม่กี่วัน หากเป็นไปตามที่ได้วางแผนไว้ 2023 Lexus RZ 450e มีแผนที่จะเริ่มจำหน่ายที่อเมริกาเหนือในช่วงปลายปีนี้ ซึ่งในตอนนี้ยังไม่มีการเปิดเผยราคา และคาดว่าพวงมาลัยแบบแอกจะเป็นออพชั่นเสริมในรุ่นท๊อปของ RZ 450e

สามารถรับชมวิดิโอการทำงานของพวงมาลัยแบบใหม่ของ 2023 Lexus RZ 450e ได้ที่ด้านล่างนี้

อ่านเพิ่มเติม : เผยโฉม 2023 Lexus RZ 450e อีวีที่แท้จริงคันแรกของเล็กซัส ดีกว่า Toyota bZ4X ตรงไหนบ้าง?