ผู้บริหาร Nissan กล่าว “รถเราเก่าเกินไป หลายรุ่นเกินไป” เพราะ Carlos Ghosn ขยับขยายมากเกินตัว

ผู้บริหารสูงสุดของ Nissan นาย Ashwani Gupta ได้กล่าวถึงปัญหาต่าง ๆ ที่บริษัทมี ตั้งแต่ต้นเหตุ จนถึงแนวทางที่จะแก้ไข เพื่อให้อนาคตของ Nissan อยู่รอดต่อไปได้

Nissan (นิสสัน) บริษัทรถยนต์จากญี่ปุ่นที่ประสบความปั่นป่วนมานานนับ 30 ปี ถูกควบรวมกิจการกับค่ายรถยนต์ฝรั่งเศส Renault (เรโนลต์) ในปี 1999 ก่อนที่จะได้ควบรวม Mitsubishi (มิตซูบิชิ) เข้าไปด้วยในปี 2016

ถ้าถึงขั้นมาข่าวคราวของการที่ผู้บริหารคนก่อนหน้า Carlos Ghosn ต้องหนีออกจากญี่ปุ่นภายในกล่องเก็บอุปกรณ์เครื่องเสียง Hi-fi เราก็คงปฏิเสธไม่ได้ว่าบริษัทนี้มีเรื่องราวน่าตื่นเต้นให้ติดตามกันเยอะ

ในทางกลับกัน ผลิตภัณฑ์ของ Nissan กลับเป็นเหมือนยาจืดที่ไม่มีอะไรดึงดูดให้ผู้คนมาสนใจ ไม่ว่าจะด้วยตัวสินค้าเอง หรือการโปรโมทที่ทำให้รถยนต์อย่าง Nissan Kicks (นิสสัน คิกส์) กลับกลายเป็นว่ากระแสเงียบกริบจนคนล้อเลียนกันไปหมด?

ต้นเหตุของปัญหา อยู่ที่ผู้บริหารคนก่อน?

Ashwani Gupta ให้สัมภาษณ์กับนิตยสารคาร์แมกกาซีน ประเทศอังกฤษ ถึงแผนในการนำพารถยนต์แบรนด์ Nissan ไปสู่อนาคตที่สดใส

ในช่วงปีที่ผ่านมา ยอดขายของรถยนต์ Nissan นอกเหนือจากตลาดหลัก ๆ 3 ประเทศ คือ จีน ญี่ปุ่น และสหรัฐอเมริกา ก็ไม่มีที่ใดเลยที่จะประสบความสำเร็จ ยอดขายมากขึ้นจากปีก่อน และนี่ไม่ใช่เพราะวิกฤติ Covid-19 ในปีนี้ด้วย ยอดขายของ Nissan ตกลงตั้งแต่ปี 2019 แล้ว

Ashwani Gupta ได้ให้เหตุผลเอาไว้ว่า เนื่องจากผู้บริหารสูงสุดของเครือคนก่อน ซึ่งแม้จะไม่ได้พูดชื่อ แต่ก็ชัดเจนว่าหมายถึง Carlos Ghosn ได้นำพาแบรนด์ขยับขยายอย่างรวดเร็วเกินไป ตั้งเป้าไว้ถึง 8% ในปี 2011 จากการคาดการณ์ว่าตลาดนั้นจะเติบโตมากขึ้น

แต่เมื่อความจริง ตลาดซบเซา สิ่งที่หลงเหลืออยู่ก็คือ อัตราการผลิตที่สูงเกิน ต้นทุนของตัวแทนจำหน่ายที่กระโดด รถยนต์ที่มากรุ่นเกินไป แต่กลับไม่ได้พัฒนารถรุ่นใหม่ที่น่าสนใจมาขาย

Gupta ได้กล่าวว่า พวกเขาไม่มีทางเลือก นอกจากจะลดความสำคัญในตลาดยุโรป ซึ่งยอดขายตกลง 1 ใน 3 จากปี 2017 ถึง 2019

เมื่อไม่นานนี้ Nissan ได้ตัดสินใจปิดโรงงานในอินโดนีเซีย เนื่องจากรถยนต์แบรนด์ Datsun และ Nissan Livina (นิสสัน ลิวิน่า) (รุ่นเก่า) ขายไม่ดี จึงจะเปลี่ยนโรงงานแห่งนี้ให้เป็นโรงงานผลิตเครื่องยนต์สำหรับ Mitsubishi Xpander (มิตซูบิชิ เอกซ์แพนเดอร์) แทน

“ถ้าไม่มีรายได้ ก็ไม่มีรถใหม่มาขาย มันเป็นวงจรอุบาทว์”

วิธีการแก้ปัญหาของ Nissan ที่ Gupta กล่าวไว้ นอกเหนือจากการลดความสำคัญในตลาดที่แข่งขันไม่ได้ จะยังอยู่ที่การลดโมเดลรถที่ไม่สำคัญออกไปอีกด้วย ตัวอย่างก็มีให้เห็นจาก Nissan Sylphy (นิสสัน ซิลฟี่) ในประเทศไทย

การทำเช่นนี้เห็นได้ชัดว่าเป็นการวางแผนเพื่อที่จะให้ความสำคัญไปกับรถอย่าง Nissan Kicks ที่มีเทคโนโลยีโดดเด่น หรือ Nissan Almera (นิสสัน อัลเมร่า) ที่กระแสตอบรับดี

การพัฒนารถยนต์ขึ้นมาสักรุ่นหนึ่งต้องใช้งบประมาณมหาศาล ทั้งการออกแบบ รวมไปถึงการก่อตั้งโรงงานผลิต ถ้าหากยอดขายไม่เป็นไปตามเป้า ไม่คุ้มค่าต่อการลงทุน บริษัทก็อาจจะไม่เอารถรุ่นหนึ่งเข้ามาขายเสียดื้อ ๆ

แต่นอกเหนือจากความคุ้มทุนแล้ว ยังต้องคำนึงถึงทุนของบริษัทที่จะนำมาลงอีกด้วย เมื่องบประมาณมีจำกัด การนำรถเข้ามาขายต้องจัดลำดับความสำคัญเรียงกันลงมา และรถที่ไม่มีความสำคัญก็ต้องถูกตัดออกไป

ปัญหาคือ เมื่อรถที่น่าสนใจไม่ได้รับการพัฒนา แล้วใครจะตัดสินใจซื้อ และถ้าหากไม่มีคนซื้อ แล้วเงินพัฒนาจะมาจากไหน? นี่คือสิ่งที่ Gupta เรียกว่า วงจรอุบาทว์

Nissan ประเทศไทย ใครจะช่วยไหม?

ในมุมมองของเรา Nissan ในประเทศไทย ถูกล้อเลียนเรื่องของรถยนต์ที่น่าสนใจ แต่ไม่นำมาขาย อาจจะมากที่สุดในประเทศไทยเอง ซึ่งก็สาเหตุก็คงหนีไม่พ้นการดำเนินการที่มักจะเชื่องช้า มาก็ไม่ทันการ ทั้งที่รถที่น่าสนใจในต่างประเทศ ซึ่งข้อมูลสามารถหาได้อย่างง่ายดายบนอินเตอร์เน็ต

ท่านทราบไหมละครับ ว่า Nissan Note กว่าจะมีแผนวางจำหน่ายในไทยก็เป็นไปอย่างเชื่องช้า สำรวจตลาดกันครั้งแรกตั้งแต่ก่อนปี 2008 แต่ก็ไม่มา จนถึงเวลามาก็เป็นรุ่นเปลี่ยนโฉม 2012 แต่ก็ต้องรอ จนเปิดตัวในตลาดโลกไปแล้วกว่า 5 ปี ถึงจะมาให้เลือกซื้อกัน ซึ่งแน่นอนว่าเป็นแผนที่ไม่ได้ต่อเนื่องมาตลอด จนจะบอกว่า นึกจะมาก็มา ก็ไม่ได้ผิดนัก

แต่ในขณะเดียวกัน Nissan Note แม้ว่าจะไม่ได้มียอดขายที่หวือหวา แต่ก็นับว่าประสบความสำเร็จเมื่อเทียบกับเป้าหมายที่ Nissan ตั้งเอาไว้เช่นกัน?! ด้วยเหตุนี้ จึงเห็นได้ชัดว่าผู้คนยังชื่นชอบรถ Nissan กันมากพอที่จะสนับสนุน

นี่ยังไม่รวมไปถึงการที่พวกเราเกือบจะได้ใช้ Nissan Note e-Power แต่มีหลายเหตุผลที่ทำให้ Nissan ไม่ตัดสินใจผลิต จนสุดท้ายมาวางจำหน่าย Nissan Kicks e-Power ในภายหลัง

"เจ้าพ่อตลาดวาย" หรือ "สวยเหรอ ไม่ขาย" คำเหล่านี้ไม่ได้มาเพราะโชคช่วย

แต่เราก็ต้องเข้าใจ Nissan กันบ้างนะครับ ว่าการตัดสินใจเอารถเข้ามาจำหน่ายไม่ใช่เรื่องง่าย แม้แต่เครื่องใช้ไฟฟ้าขนาดเล็กยังต้องผ่านการทดสอบความปลอดภัย ต้องตั้งโกดังเก็บของ รวมไปถึงหาตัวแทนจำหน่ายต่าง ๆ

แล้วรถยนต์ละครับ สินค้าที่มีมูลค่ามากลำดับที่ 2 ในชีวิตของคนเราคนหนึ่ง การพัฒนาต้องใช้เวลานานหลายปี แค่ก่อตั้งไลน์การผลิตขึ้นมาก็ต้องเตรียมการกันนานโข รวมไปถึงยังต้องผ่านกระบวณการรัฐสัมพันธ์ เพื่อให้เป็นไปตามระเบียบที่ถูกกำหนดขึ้นมาในตัวบทกฎหมายอีกด้วย

มีคนเคยบอกผู้เขียนเอาไว้ว่า บริษัทรถยนต์ มันคือการตัดสินใจในปัจจุบัน เพื่อให้เห็นผลในอีก 5 ปีข้างหน้า

แล้วใครมันจะเดาอนาคตได้ละครับ?

สรุป

แผนของ Gupta อาจจะสรุปได้สั้น ๆ ว่ามันคือการ Rationalize หรือการทำให้ทุกอย่างลงตัว เป็นระบบมากขึ้น จากความยุ่งเหยิงและขาดระเบียบในอดีต

แต่ถ้าหากจะมองว่าทุกอย่างเป็นความผิดของ Carlos Ghosn ทุกคนอย่าลืมนะครับ ว่าเมื่อ 20 ปีก่อนหน้า Nissan เกือบจะล้มละลายไปแล้ว ถ้าหาก Carlos Ghosn ไม่เข้ามาช่วยกอบกู้เอาไว้ ก็อาจจะไม่ได้มีรถ Nissan อยู่จนถึงปัจจุบันนี้

แม้ว่าในภายหลัง แผนการทุกอย่างจะดูเหมือนพังทลายลง แต่ต่อให้ใครก็ตามไปอยู่ในจุดที่ Carlos Ghosn อยู่ตอนนั้น ก็ต้องตัดสินใจจากการคาดการณ์ในปัจจุบัน มีใครคาดเดาอนาคตได้หรือ?

เมื่อทุกอย่างมันเกิดขึ้นไปแล้ว สิ่งเดียวที่เราคาดหวังได้ คือการที่ Nissan จะย้อนกลับมามีบทบาทสำคัญ ตามแผนที่ท่านผู้บริหารคนใหม่ Ashwani Gupta วางเอาไว้

รถอย่าง Nissan Ariya (นิสสัน อาริยะ) หรือ Nissan Note e-Power รุ่นใหม่ ก็ดูน่าสนใจไม่น้อยเลย ใช่ไหมละครับ?