BYD (บีวายดี) มีแบตเตอรี่ Blade ที่ดูน่าเชื่อถือและปลอดภัย แต่ตอนนี้กลับมีชื่อเสียงในจีนที่ไม่ดีนัก และกู้ภัยเผยเกิดเหตุการณ์ EV ไฟไหม้วันละ 7 คัน

BYD มีเทคโนโลยี Blade Battery ที่ใช้เคมีลิเธียม-เหล็กฟอสเฟต (LFP) ซึ่งทางบริษัทอ้างว่าปลอดภัยที่สุดในโลก แม้จะเกิดไฟไหม้ ท่ามกลางการทดสอบในสภาพควบคุม พวกเขายืนยันว่าการออกแบบแบตเตอรี่ Blade ของ BYD มั่นใจได้ว่าไฟจะลุกลามช้ากว่าการออกแบบแบตเตอรี่คู่แข่งรายอื่น

ภาพลักษณ์ไม่ดีในจีน

ทางตะวันตก BYD ถูกมองว่าเป็นทางเลือกในเอเชียแทน Tesla และเป็นบริษัทจีนที่แซงหน้า VW ในประเทศจีน ซึ่งเป็นตลาดที่ VW เปิดเมื่อ 40 ปีที่แล้ว นับว่ามีภาพจำที่ดีในสายตาฝรั่ง

อย่างไรก็ตาม ผู้อ่านที่พูดภาษาจีนซึ่งติดตามเว็บไซต์ยานยนต์ของจีนแผ่นดินใหญ่ จะรู้ว่าสถานการณ์ในประเทศบ้านเกิดของ BYD นั้นแตกต่างกันมาก ลูกค้าของ BYD เองในประเทศจีนล้วนพูดถึงสิ่งที่เลวร้ายที่สุดเกี่ยวกับรถของพวกเขา เพราะมีเหตุการณ์ไวรัลของรถยนต์ที่ใช้แบตเตอรี่ BYD Blade ลุกเป็นไฟในจีน ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่เกิดขึ้นในห้องทดลองของ BYD มาก่อน

ปัญหาเยอะตามยอดขาย

ปัจจุบัน จีนเป็นตลาดรถยนต์ไฟฟ้าแบตเตอรี่ที่ใหญ่ที่สุดในโลก ในช่วงครึ่งแรกของปี 2566 มียอดขายรถยนต์ไฟฟ้า BEV กว่า 2,093,000 คัน นำโดย Tesla Model Y แต่โดยรวมทุกรุ่นแล้ว BYD ยังเป็นผู้ผลิตรถยนต์ไฟฟ้า BEV ที่ขายดีที่สุด 

เมื่อมองภาพรวมใหม่ทั้งหมดพบว่า 1 ใน 5 ของรถป้ายแดงในจีนเป็นรถแบตเตอรี่ EV และเนื่องจากรถยนต์เครื่องสันดาปในจีนกำลังจะถูกแทนที่ด้วยรถยนต์ไฟฟ้า ดังนั้นรายงานการเกิดไฟไหม้ที่เกี่ยวข้องกับรถยนต์ไฟฟ้าก็เพิ่มขึ้นเช่นกัน

ลุกไหม้ 7 คัน/วัน

ตามรายงานของกรมจัดการเหตุฉุกเฉินแห่งชาติของจีนซึ่งกำกับดูแลบริการดับเพลิงและกู้ภัยของจีน พบว่ามีรายงานรถไฟไหม้ที่เกี่ยวข้องกับ BEV ระหว่างปี 2020 ถึง 2021 มีเพียง 86 ครั้ง แต่ในไตรมาสแรกของปี 2022 มีรายงานว่าเกิดไฟไหม้ที่เกี่ยวข้องกับ BEV มากถึง 640 ครั้ง หรือพูดให้เห็นภาพคือ โดยเฉลี่ยแล้ว นักผจญเพลิงชาวจีนถูกเรียกให้ไปดับไฟ BEV ที่ลุกไหม้ 7 คันทุกวัน และรถยนต์ EV ที่ลุกเป็นไฟมากที่สุด ก็คือ BYD ตามปริมาณรถที่ขายได้เยอะตามไปด้วย และในฐานะแบรนด์ที่มีรถ BEV มากที่สุดบนถนนในจีน เป็นเรื่องปกติที่รถ BYD จะมีโอกาสสูงที่จะตกเป็นข่าวระดับประเทศ

ราชาแห่งรถไฟไหม้

มีรายงานเหตุ BYD ไฟไหม้ในข่าวท้องถิ่นของจีนอย่างแพร่หลาย ซึ่งชาวเน็ตจีนเรียกรถ BYD ว่าเป็น 'ราชาแห่งการติดไฟได้เอง' ซึ่งเป็นการเหน็บแนมต่อคำกล่าวอ้างของ BYD ที่ว่าแบตเตอรี่ Blade นั้นปลอดภัยมากจนสามารถลบภาพ EV ไฟไหม้ได้เอง

แบตเตอรี่ Blade ของ BYD เปิดตัวในประเทศจีนในเดือนมีนาคม 2020 มีการทดลองความปลอดภัยสูง เช่น ทดสอบถูกรถบรรทุกหนักทับ ที่ทำให้แบตเตอรี่เสียหายได้ แต่ไม่ลัดวงจรและติดไฟได้ ซึ่งเป็นการทดลองจากผู้ผลิตเอง

ไฮบริดไฟไหม้

ในโลกแห่งความเป็นจริงนั้นแตกต่างออกไปมาก เพราะเหตุการณ์ไฟไหม้ครั้งล่าสุดที่เกี่ยวข้องกับ BYD เกิดขึ้นกับผู้พิพากษาที่อาวุโสในรถ BYD Han DM-i ประสบอุบัติเหตุในเดือนเมษายน 2023 และถูกไฟคลอกเสียชีวิต เพราะไม่สามารถออกมาจากรถ แม้จะมีคนภายนอกพยายามจะเข้าไปช่วยคนในรถ แต่รถมีปัญหาที่มือจับประตูแบบใช้ไฟฟ้า ซึ่งควรปล่อยออกเมื่อถูกกระแทก กลับยังคงปิดล็อคอยู่

BYD Han DM-i เป็นรถปลั๊กอินไฮบริด (PHEV) ใช้แบตเตอรี่แบบใบมีดรุ่นล่าสุด การลุกไหม้ของไฟจากแบตเตอรี่นั้นรุนแรงมาก ซึ่งมากกว่าไฟไหม้น้ำมันของรถยนต์เครื่องยนต์สันดาปทั่วไป ทำให้ร่างของเจ้าของรถถูกไฟไหม้จนเป็นขี้เถ้า แม้แต่ป้ายจราจรโลหะที่ถูกรถคันนั้นชน ยังถูกเผาจนเกรียมเป็นซาก

ปัญหาคือแม้ว่าคุณจะไม่นับปัญหาของรถ BYD แบบไฮบริด แต่ก็ยังมีรายงานเกี่ยวกับรถรุ่น BYD แบบไฟฟ้าล้วนจำนวนมากที่เกิดไฟลุกไหม้ แม้ว่ารถจะจอดอยู่และไม่ได้ชาร์จไฟก็ตาม

การทดสอบประสิทธิภาพแบต

การทดสอบเปรียบเทียบฤดูร้อนเมื่อเร็วๆ นี้โดยสื่อจีน Dongchedi เปรียบเทียบรถรุ่นของ BYD กับรถ EV รุ่นอื่นๆ ที่ผลิตในจีน โดยขับในทะเลทรายอันร้อนระอุ ซึ่งอุณหภูมิโดยรอบพุ่งทะลุ 40 องศาเซลเซียส เผยให้เห็นจุดอ่อนบางประการของแบตเตอรี่ BYD ในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิสูง เมื่อเปรียบเทียบกับ Zeekr ของ Geely และ Avita ของ Huawei

นอกจากนี้สื่อจีนยังทดสอบ BYD Han ซึ่งเป็นเรือธงรุ่นล่าสุดของบริษัท พบว่ามีระยะทางวิ่งได้จริง 70.7% ของระยะทางเคลมไว้ที่ 605 กม. (CLTC) เมื่อเทียบกับคู่แข่งพบว่า Avita 11 ของ Huawei ทำได้ 76.3% ตามมาด้วย Zeekr 009 ของ Geely ทำได้ 76.2% 

ความเห็นจากผู้เชี่ยวชาญ

การนิ่งเงียบของ BYD ต่อเหตุการณ์ที่ลุกเป็นไฟเหล่านี้ยังถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักในสื่อสังคมออนไลน์ของจีน จนถึงปัจจุบัน ทางการจีนและ BYD ยังไม่ได้เผยแพร่ผลการสอบสวนหาสาเหตุของการลุกไหม้ของ BYD EV เหล่านี้ต่อสาธารณะ

เนื่องจากไม่มีแถลงการณ์อย่างเป็นทางการจาก BYD ผู้เชี่ยวชาญด้านแบตเตอรี่หลายคนจึงให้ความเห็นในเรื่องนี้ ฉันทามติคือ แม้ว่าแร่ LFP ที่ใช้ในแบตเตอรี่ของ BYD จะปลอดภัยกว่าและมีความเสี่ยงต่อความร้อนน้อยกว่าเมื่อเทียบกับ NMC (นิเกิลแมงกานีสโคบอลต์) ทั่วไป แบตเตอรี่ที่คู่แข่งใช้ เพียงอย่างเดียวไม่ได้ทำให้แบตเตอรี่ของ BYD ปลอดภัยกว่าแบตเตอรี่ของคู่แข่ง

บรรจุภัณฑ์ของแบตเตอรี่มีส่วน

ผู้เชี่ยวชาญด้านแบตเตอรี่กล่าวว่าคุณสมบัติทางเคมีของแบตเตอรี่เป็นเพียงหนึ่งในปัจจัยอื่นๆ ที่ช่วยให้ EV มีความปลอดภัย นอกจากนี้ การออกแบบโดยรวมของบรรจุภัณฑ์ของแบตเตอรี่ ก็ต้องแข็งแรงพอที่จะไม่เสียหายง่ายจากเศษวัสดุบนถนน อีกทั้งวัสดุฉนวนต้องดีพอที่จะต้านทานการเสื่อมสภาพก่อนวัยอันควร ซึ่งอาจทำให้น้ำเข้าได้

ผู้เชี่ยวชาญบางคนกล่าวว่า BYD อาจมั่นใจมากเกินไปเกี่ยวกับความปลอดภัยของสารเคมีในแบตเตอรี่ LFP ซึ่งทำให้พวกเขาไม่ได้คิดเพิ่มมาตรการด้านความปลอดภัยสำหรับบรรจุภัณฑ์ของแบตเตอรี่ เช่น ใช้วัสดุที่ทนทานต่อแรงกระแทก ใช้ปริมาณฉนวนที่หนาเพียงพอ และมีมาตรการป้องกันไฟฟ้าระหว่างเซลล์

แม้ว่าความเชื่อใจจากชาวจีนที่ลดลงและการประชาสัมพันธ์ที่ไม่ดี แต่ยอดขายรถยนต์ BYD ก็ยังคงแข็งแกร่งในจีน ระหว่างเดือนมกราคมถึงมิถุนายน 2566 BYD ขายได้ 1,098,409 คันในจีน กลายเป็นแบรนด์รถยนต์อันดับ 1 ด้วยส่วนแบ่งตลาด 11.5%

อ่านเพิ่มเติม : ทำไม BYD ถูกรัฐบาลอินเดียปฏิเสธเงินลงทุน 3.4 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐ